آزادی قاتل به قید وثیقه در ایران

مقدمه

مسئله آزادی قاتل به قید وثیقه در ایران، در حقوق کیفری یکی از موضوعات پیچیده و مورد بحث است. آزادی قاتل به قید وثیقه به این معناست که یک فرد متهم به ارتکاب جرمی جدی که می‌تواند شامل قتل، آدم‌ربایی یا سرقت مسلحانه باشد، با پرداخت وثیقه مالی از بازداشت زندان آزاد می‌شود. این مسئله در جامعه ایران موضوعی از جنبه‌های اخلاقی، حقوقی و اجتماعی بوده و مورد بحث و جدل قرار گرفته است. در این مقاله به بررسی مزایا و معایب آزادی قاتل به قید وثیقه در ایران خواهیم پرداخت.

آزادی قاتل به قید وثیقه در ایران در قانون آیین دادرسی کیفری

قرار تامین از سوی قاضی و یا بازپرس پرونده کیفری تعیین می شود. تعیین قرار به هدف تضمین حقوق خواهان یا شاکی پرونده است. قرار التزام به حضور، با تعیین وجه التزام یا قرار اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله،  یکی از انواع قرار های تامین کیفری است. که برای اطمینان حضور متهم در زمان مقرر دادگاه صادر می گردد.

🔍در صورت تمایل می‌توانید مقاله روش های اثبات دزدی در قانون جمهوری اسلامی ایران را نیز مطالعه نمایید.

قرار های تامین در صورتی که مجرم در زمان مقرر برای دادگاه حاضر نشود و دسترسی به او امکان نداشته باشد به نفع شاکی پرونده ضبط می شود. این اموال می تواند شامل وجه نقد، ضمانت‌نامه بانکی، مال منقول یا غیرمنقول باشد.

صدور قرار وثیقه در چه مواردی ممنوع است؟

بر طبق تبصره 3 ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری، “اگر در جرایم غیرعمد، تامین حقوق خواهان از طریق دیگری ممکن باشد، صدور قرار وثیقه ممنوع است.” این به این معناست که در جرایم غیر عمد به طور مثال تصادف منجر به فوت اگر میزان قرار هم تراز با بیمه باشد می بایست از بیمه استفاده کرد؛ در صورت کمتر بودن میزان بیمه از میزان قرار تامین شده مقدار بیمه از مبلغ کسر شده و مابقی را به صورت وجه التزام  قرار می دهند.

متهم یا مجرم

در ابتدا برای پرداختن به موضوع آزادی قاتل به قید وثیقه باید تفاوت بین متهم و مجرم را بدانیم. در روند بررسی پرونده فرد یا افرادی متهم شناخته می شوند. این افراد معمولا تا موعد دادگاه و صدور قطعی حکم و تایید جرم در بازداشت به سر می برند. در طی بازداشت این افراد به عنوان متهم شناخته می شود.

🚨به فردی متهم گفته می شود که جرم او ثابت نشده است. یعنی امکان دارد که بی گناه باشد. اما مجرم بعد از صدور حکم دادگاه مجرم به یقین است. و جرم برای او به اثبات رسیده است.

شرایط آزادی قاتل به قید وثیقه در ایران

این روند در دو مرحله انجام می شود. در ابتدا قاضی امر میزان قرار وثیقه و یا تامین را به متهم و دادگاه اعلام می کند. تا متهم بتواند اقدامات لازم جهت تامین قرار را انجام دهد.

در مرحله بعد متهم یا کفیل وی باید اموالی را به عنوان وثیقه به دادگاه معرفی کنند؛ این اموال باید تا صدور رای دادگاه در تصرف دولت باشد. اگر این اموال جز اموال منقول باشد باید به نحوی در توقیف دادگاه باشد. اگر اموال جز اموال غیر منقول باشد سند آنها باید از طریق اداره ثبت اسناد بازداشت شود. در صورت نقدینگی این مبالغ در حساب دادگستری تودیع می گردد.

بعد از این مرحله و اگر وثیقه شرایط لازم را داشته باشد. همچنین بازرس مربوطه آن را تایید کند. قرار قبول وثیقه صادر می شود. بعد از این متهم به قید وثیقه آزاد خواهد شد. توجه داشته باشید که این روند ممکن است زمان بر باشد و در مدت معرفی تا صدور قبول قرار وثیقه متهم در بازداشت خواهد ماند.

نکته: شرایط ذکر شده در بالا فقط برای افرادی است که هنوز در بازداشت به سر می برند و به عنوان متهم شناخته می شوند. در صورت صدور قطعی حکم و مجرم شناخته شدن این افراد دیگر امکان وثیقه گذاشتن برای آنها نیست.

این بند عین قانون برای شرایط آزادی به قید وثیقه است:” الف – آ‎زاد بودن متهم، موجب از بین رفتن آثار و ادله جرم یا باعث تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان واقعه گردد و یا سبب شود، شهود از اداء شهادت امتناع کنند. ب – بیم فرار یا مخفی شدن متهم باشد و به طریق دیگر، نتوان از آن، جلوگیری کرد. پ – آزاد بودن متهم، مخل نظم عمومی، موجب به خطر افتادن جان شاکی، شهود یا خانواده آنان و خود متهم باشد.”

آثار آزادی به قید وثیقه

در تمام جوامع انسانی قوانین وضع شده معایب و مزایایی دارند. که ایران و قوانین آیین دادرسی نیز خارج از این موضوع نیست. در ادامه مروری مختصر به این معایب و مزایا داریم.

مزایا آزادی قاتل به قید وثیقه

حمایت از خانواده‌های متهمان

یکی از بهترین دلایل برای آزادی قاتل به قید وثیقه، حمایت از خانواده‌های متهمان است. وقوع جرم و بازداشت فرد متهم به قتل باعث بروز تنش‌ها و مشکلات اجتماعی در خانواده‌های آنها می‌شود. با اجازه آزادی به قید وثیقه، خانواده متهم نیز می‌تواند از او حمایت کند و از رفتارها و اقدامات افراد دیگری که ممکن است به ضرر خانواده او باشد، جلوگیری کند.

معایب آزادی قاتل به قید وثیقه

خطر افزایش جرائم

یکی از اصلی‌ترین معایب آزادی قاتل به قید وثیقه، افزایش خطر تکرار جرم است. اگر یک فرد به قتل یا جرم سنگین دیگر متهم شده و با پرداخت وثیقه آزاد شود، ممکن است او به جرائم مشابه دیگر دست بزند.

نقض حق‌های قربانی

آزادی قاتل به قید وثیقه می‌تواند به نقض حقوق قربانی و خانواده‌های آنها منجر شود. وقوع جرم‌های سنگین برای خانواده‌های قربانی مشکل‌ساز و تلخ است و اجازه آزادی قاتل به قید وثیقه ممکن است به خانواده‌های قربانی حس عدم برقراری عدالت را منتقل کند.

نکاتی که باید بدانید

در صورت اینکه شخص ثالثی برای قاتل قرار گذاشته باشد و این شخص تا قبل از موعد قرار فوت کند. قرار وثیقه باطل می شود و متهم باید یا خوش یا شخص ثالث دیگری برای وثیقه معرفی کند.

اگر بعد از اعلام دادگاه و فراخوان متهم به دادگاه وی حضور پیدا نکند وثیقه ظبط شده و صدور دستور ظبط وثیقه اجرا می شود.در صورت حضور ومعرفی متهم قبل از پایان عملیات فروش، یک چهارم وثیقه ضبط شده و مابقی به شخص باز گردانده می شود.

نمونه درخواست برای آزدی با وثیقه

در مواقعی که متهم می خواهد قرار برای آزادی تایین کند باید درخواستی در این موضوع به دادگاه تسلیم کند. تا بعد از آن مراحل بررسی قرار و پذیرفتن آن و دیگر مراحل طی شود.

در خواست باید شامل مواردی از قبیل شعبه دادگاه و نام قاضی پرونده،نام و نام خانوادگی درخواست دهنده ، شماره کلاسه پرونده باشد . وبعد از تنظیم به شعبه مورد نظر تحویل داده شود.

نمونه درخواست آزادی قاتل به قید وثیقه

ریاست محترم شعبه …………….. دادگاه کیفری یک

با سلام

احتراما، اینجانب……………… متهم پرونده کلاسه ……………..، مطروحه نزد آن شعبه، به استحضار می رساند، با توجه به گذشت دو سال از شروع شکایت شکات و عدم پیگیری شکایت در شش ماهه گذشته و نظر به اینکه، اینجانب، از ابتدای پرونده، در بازداشت و حبس بوده، لذا، تقاضای تبدیل قرار بازداشت موقت و آزادی اینجانب به قید وثیقه، مورد استدعا می باشد.

نتیجه‌گیری

آزادی قاتل به قید وثیقه موضوعی پیچیده است که نیازمند بررسی دقیق و کامل از جنبه‌های مختلف است. از یک سو، این اقدام می‌تواندبه متهمان و خانواده‌های آنها کمک کند تا در صورت گناهکار نبودن به دنبال اثبات بی گناهی خود باشند.عدالت در دادگاه‌ها کمک کند.

از سوی دیگر، ممکن است افزایش خطر جرم‌آوری و نقض حقوق قربانیان را به همراه داشته باشد. با توجه به مسئولیت جدی سیستم قضایی، مسئله آزادی قاتل به قید وثیقه نیازمند بررسی‌های کامل‌تر و معقول‌تر است. به همین دلیل، اصلاح قوانین و مقررات مربوط به این موضوع و توجه به نظرات کارشناسان و مراجع معتبر حیاتی است.

• برای ارسال پرونده خود به سامانه نهان نما می‌توانید از طریق دکمه زیر اقدام نمایید.
• بررسی پرونده

سوالات متداول

ازادی قاتل به قید وثیقه چیست؟

ازادی قاتل به قید وثیقه به معنای آزادی موقت یک فرد متهم به جرم به شرط پرداخت وثیقه نقدی یا مالی است.

چگونه می‌توان وثیقه را تعیین کرد؟

میزان وثیقه توسط قاضی بر اساس جنس جرم، جداول تعیین وثیقه، و شرایط فردی متهم تعیین می‌شود.

چه معنایی دارد که یک فرد به قید وثیقه آزاد شود؟

به آن معنا که متهم می‌تواند از زندان آزاد شود و تا پایان دادگاه در آزادی شخصی خود باقی بماند، با این شرط که وثیقه را پرداخت کند و به تعهدات قانونی خود عمل کند.