کارشناس دادگستری؛ شرح وظایف و ثبت نام آزمون

مقدمه

کارشناس رسمی دادگستری متخصصی است که در مواردی که قاضی پرونده اشراف کافی به مفاد و محتویات پرونده ندارد و حل مشکل قانونی افراد از حیطه تخصص وی خارج است، به این دسته از کارشناسان ارجاع داده می شود.

کارشناسان رسمی دادگستری لزوما از فارغ التحصیلان رشته حقوق نیستند بلکه متخصصانی از حوزه های علمی مختلف مانند: امور پزشکی و غذایی، عمران، حسابداری، معماری، منابع طبیعی، کشاورزی، امور مالی، راه و ساختمان، امور بانکی و… را نیز شامل می شوند.

کارشناس رسمی دادگستری که می تواند متخصص یا صاحب فن در هر یک از رشته های مختلف علوم باشد، بر اساس قواعد و ضوابطی که از سوی دادگستری و کانون کارشناسان رسمی دادگستری و صاحبنظران این حوزه تعیین شده است مجاز به همکاری با دادگستری می باشد و با رعایت قوانین و مقررات مشخص، اظهارات وی در مراجع ذیصلاح مورد استناد قرار می گیرد.

افرادی که تمایل دارند در قالب کارشناس رسمی در دادگستری فعالیت داشته باشند باید سلسله مراتبی را پشت سر بگذارند و در محدوده اختیارات قانونی که به آنها محول می شود، به انجام خدمت و فعالیت بپردازند که در ادامه با جزئیات آن بیشتر آشنا می شویم.

کارشناس رسمی دادگستری کیست؟

پیش از اینکه به این پرسش پاسخ دهیم که کارشناس رسمی دادگستری کیست بهتر است ابتدا بدانیم کارشناس کیست؟

کارشناس یا متخصص، فردی است که از طریق آموزش یا تمرین یا گذراندن دوره های تئوری و عملی خاص، در یک زمینه مشخص، مهارت و تجربه کافی را کسب کرده باشد. از این رو، کارشناس، منبعی قابل اعتماد از تکنیک یا مهارت در یک حوزه مشخص است.

کارشناسان رسمی دادگستری نیز افرادی هستند با تخصص های متفاوت که در صورت لزوم، به محاکم قضایی یا قاضی پرونده مشاوره و کمک های لازم را ارائه می دهند و در به نتیجه رسیدن پرونده های قضایی، نقشی تعیین کننده دارند.

در بررسی پرونده های قضایی، بعضا قضات با مواردی مواجه می شوند که تخصص و مهارت کافی را برای اظهار نظر در آن مقوله خاص ندارند. در چنین شرایطی، به درخواست قاضی پرونده یا طرفین دعوی یا وکلای هر یک از طرفین، جهت بررسی دقیق تر پرونده و اجرای هر چه بهتر عدالت بین افراد، پرونده مورد نظر به کارشناس دادگستری ارجاع داده می شود.

اظهار نظر کارشناسان رسمی دادگستری، قواعد و ضوابط خاصی دارد که با رعایت آنها، نظر این گروه از کارشناسان در مراجع قضایی، پذیرفته می شود و گزارش های آنها در جهت اجرای حکم مورد استناد قرار می گیرد.

⚡بر اساس تبصره 3 ماده 17 آیین دادرسی کیفری، گزارش های ارائه شده از سوی کارشناسان رسمی دادگستری می تواند در روند رسیدگی پرونده های قضایی موثر باشد و حتی در بعضی موارد این گزارش ها و مفاد مندرج در آنها در زمره اساسی ترین ادله در جهت اجرای احکام قضایی محسوب می شوند.

از جمله قواعد و مقررات پایه برای کارشناسان رسمی دادگستری این است که در محلی که دادگاه تعیین نموده برای کارشناسی حاضر شوند و پس از بررسی موارد لازم و تجزیه و تحلیل مشاهدات و مستندات، نظر نهایی خود را در قالب گزارش به دادگاه یا مراجع ذیصلاح ارائه نمایند.

وظایف کارشناس دادگستری

کارشناسان رسمی دادگستری بر حسب تخصص خود وظایف گوناگونی را بر عهده دارند اما به طور کلی وظایف این گروه از همیاران نظام قضایی عبارت است از:

• بررسی و تحلیل مدارک و اسناد: هر کارشناس رسمی متناسب با تخصص و مهارت خود، در درجه اول وظیفه دارد مدارک و اسناد قانونی مرتبط با پرونده های حقوقی را به طور دقیق بررسی نماید.
• تهیه گزارش تخصصی: مهم ترین وظیفه کارشناسان رسمی دادگستری، تهیه گزارش است که طی آن کارشناس باید بر اساس اطلاعات، شواهد و مدارک موجود گزارش خود را تهیه و آن را به مراجع ذیصلاح ارائه نماید.
• حضور به عنوان شاهد تخصصی: در برخی از پرونده های قضایی، کارشناس دادگستری می تواند به عنوان شاهد متخصص در دادگاه حضور یابد و بر اساس دانش و تخصص خود، در روند روان سازی و شفافیت برخی مجهولات پرونده، به دادگاه یاری رساند.
• تعیین میزان خسارت و تحلیل مالی پرونده: در بسیاری از پرونده های تجاری و مدنی، اظهار نظر کارشناسان رسمی که برخاسته از مهارت، تخصص و تجربه کاری آنان است می تواند در تحلیل مالی یا برآورد میزان ضرر و زیان مالی پرونده، راهگشا باشد.
• مشارکت در تحقیقات: در جریان پیگیری برخی پرونده های جنایی، گاهی کارشناسان رسمی دادگستری در قالب مشاور حقوقی یا تکنیکال، حضور می یابند و با جمع آوری اطلاعات و تحلیل مدارک و شواهد به همکاران قضایی خود یاری می رسانند.

تفاوت کارشناس رسمی دادگستری با کارشناس رسمی قوه قضاییه

کارشناسان رسمی دادگستری و کارشناس رسمی قوه قضائیه از بسیاری جهات شبیه هم هستند و نمی توان تفکیک قابل توجهی بین این دو گروه قائل شد مگر از جهت مرجع صدور پروانه کارشناسی، که برای هر یک از این دو دسته مرجع خاصی وظیفه صدور پروانه یا تاییدیه مهارت را بر عهده دارد.

⚡کارشناسان رسمی قوه قضائیه، پس از قبولی در آزمون کتبی و گذراندن سایر مراحلی که از سوی مرکز امور مشاوران، وکلا و کارشناسان رسمی قوه قضائیه پیش بینی شده است موفق به دریافت پروانه کارشناسی می گردند.

کارشناسان رسمی دادگستری، آزمون، مصاحبه، دوره کارآموزی و نهایتا اعطای پروانه کارشناسی را زیر نظر و با تایید کانون کارشناسان رسمی دادگستری به سرانجام می رسانند و این اساسی ترین و تنها تمایزی است که می توان بین کارشناسان رسمی دادگستری و کارشناسان رسمی قوه قضائیه قائل شد.

جستجوی کارشناسان رسمی دادگستری

برای جستجوی کارشناسان رسمی دادگستری و استعلام وضعیت آنان کافی است به وب سایت مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضائیه به نشانی hub.23055.ir مراجعه نمایید.

🔍جهت جستجوی کارشناسان رسمی دادگستری اینجا کلیک کنید.

در این سامانه، اطلاعاتی چون: نام و نام خانوادگی کارشناس، رشته تخصصی وی، شماره پروانه کارشناسی، تاریخ اعتبار پروانه کارشناس، شماره تلفن شخص و… قابل مشاهده است. هم چنین در این سامانه، گزینه های جستجوی دیگری مانند جستجوی وکلا و مشاوران خانواده نیز وجود دارد که در صورت نیاز می توانید از آن بهره مند شوید.

در وب سایت hub.23055.ir علاوه بر گزینه های فوق، لینک های مفید دیگری نیز در دسترس است که در صورت لزوم و متناسب با نیاز خود می توانید به آن ها مراجعه نمایید. برخی از این گزینه ها عبارت است از: آزمون ها، شکایت از وکیل، شکایت از کارشناس رسمی، معاضدت، صدور کارت، حق الوکاله، حق المشاوره، هزینه سفر وکلای دادگستری، دیوان داوری و غیره اشاره کرد.

آزمون کارشناس رسمی دادگستری 1403

پیش شرط همکاری با قوه قضائیه، دادگستری و سایر مراجع قضایی برای کارشناسان علمی، موفقیت در آزمون ها و گذراندن دوره های کارآموزی است که این مراجع در نظر گرفته اند.

آزمون های کارشناسان رسمی دادگستری هر ساله یا هر دو سال یکبار برگزار می شود که مرجع برگزار کننده این آزمون ها دادگستری و مجری برگزاری آن، سازمان سنجش و آموزش کشور می باشد. فارغ التحصیلان رشته های گوناگون علمی که قصد دارند با دادگستری همکاری داشته باشند لازم است در موعد مقرر برای ثبت نام اقدام نمایند.

بر اساس آخرین اخبار منتشر شده، پیش بینی شده است ثبت نام آزمون کارشناس رسمی دادگستری 1403 در بازه زمانی اول تا هفتم آبان ماه سال جاری انجام شود و فرآیند برگزاری آزمون نیز نهایتا یکی دو ماه بعد از آن برگزار گردد که زمان دقیق برگزاری آزمون در زمان ثبت نام، به اطلاع داوطلبان خواهد رسید.

داوطلبانی که قصد شرکت در این آزمون را دارند در صورت دارا بودن شرایط عمومی و اختصاصی آزمون، لازم است در موعد تعیین شده، ثبت نام خود را انجام دهند. برخی از شرایط شرکت در آزمون رسمی کارشناسان دادگستری، عبارت است از:

• دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی از دانشگاه های معتبر داخلی و خارجی.
• گذشت 5 سال از فارغ التحصیلی متقاضی و اینکه هر شرکت کننده باید 5 سال سابقه فعالیت مرتبط با رشته تحصیلی خود را دارا باشد.
• کسانی که قبلا به عنوان کارشناس دادگستری پذیرفته شده اند حق ثبت نام در آزمون را ندارند اما افراد، می توانند پیش از ادای سوگند و دریافت پروانه کارشناسی، پروانه قبلی را باطل نمایند.
• هر متقاضی تنها برای استانی حق ثبت نام دارد که بومی آن می باشد یعنی پذیرش هر استان منحصرا از بین افراد بومی همان استان صورت می گیرد.
• اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، به شرط دارا بودن مدرک دکتری در رشته مرتبط با کارشناسی رسمی دادگستری و سابقه 15 سال تدریس در رشته مذکور، می توانند بدون آزمون، پروانه کارشناس رسمی را دریافت نمایند.
• هم چنین، اعضای هیئت علمی و کارشناسان رسمی و شاغلین سازمان پزشکی قانونی کشور، چنانچه 10 سال سابقه خدمت در سازمان پزشکی قانونی را دارا باشند، از آزمون کارشناس رسمی معاف، و در صورت دارا بودن سابقه خدمت 15 ساله، علاوه بر آزمون، از گذراندن دوره کارآموزی نیز معاف می باشند.

⚡به جز اعضای هیئت علمی که از آزمون معاف هستند سایر متقاضیان کارشناس رسمی دادگستری، برای دریافت پروانه کارشناسی، لازم است ابتدا در آزمونی که از سوی مرکز وکلا و کارشناسان رسمی دادگستری برگزار می شود، حد نصاب لازم یعنی 12 از 20 را کسب نمایند تا به مرحله مصاحبه راه یابند.

پس از موفقیت در مصاحبه نیز ضروری است که افراد برگزیده، دوره کارآموزی یکساله را زیر نظر کانون کارشناسان دادگستری استان خود بگذرانند تا به صورت رسمی موفق به اخذ پروانه کارشناسی یا مجوز فعالیت در نظام قضایی کشور گردند.

• برای ارسال پرونده خود به سامانه نهان نما می‌توانید از طریق دکمه زیر اقدام نمایید.
• بررسی پرونده

سوالات متداول

کارشناس رسمی دادگستری کیست؟

کارشناس رسمی دادگستری متخصصی است که در مواردی که قاضی پرونده، اشراف کافی به مفاد و محتویات پرونده ندارد و حل مشکل قانونی افراد، از حیطه تخصص وی خارج است، به این دسته از کارشناسان ارجاع داده می شود.

آزمون کارشناس رسمی دادگستری 1403 کی برگزار می شود؟

پیش بینی شده است ثبت نام آزمون کارشناس رسمی دادگستری 1403 در بازه زمانی اول تا هفتم آبان ماه سال جاری انجام شود و زمان دقیق برگزاری آزمون در زمان ثبت نام، به اطلاع داوطلبان خواهد رسید.

تفاوت کارشناس رسمی دادگستری با کارشناس رسمی قوه قضائیه چیست؟

تنها تمایز بین این دو گروه از کارشناسان، مرجع صدور پروانه است که برای کارشناسان رسمی دادگستری، مرجع صادر کننده، کانون کارشناسان دادگستری و برای کارشناسان قوه قضائیه، مرکز امور مشاوران، وکلا و کارشناسان رسمی قوه قضائیه می باشد.